سفر بی بازگشت میلیون ها پرنده مهاجر
سفرهای منظم فصلی پرندگان مختلف در پاسخ به تغییرات آب وهوا، دسترسی به مواد غذایی،با عدم احساس امنیت در زیستگاه هایشان و نیز جفت‌یابی و جفت‌گیری توسط پرندگان مهاجر صورت می گیرد که با هدف افزایش شانس بقای خود و رسیدن به شرایط مطلوب تر صورت می پذیرد.
ایران بدلیل ویژگی چهار فصل آن و همینطور از لحاظ جغرافیایی در منطقه ای گرم و خشک باعث شده که هر ساله، پرندگان مهاجر بسیاری در فصل زمستان، برای فرار از سرمای شدید مناطق شمالی، به این مناطق مهاجرت کنند.
تالاب میانکاله یکی از محبوب‌ترین مقاصد در بین پرندگان مهاجر در این فصل است. پرندگانی نظیر:اردک سرسبز و سرحنایی، اردک تاج دار،مرگوس‌ها،غاز خاکستری،پیشانی سفید، قوهاو پلیکان‌ها که جزو آخرین پرندگانی هستند که در فصل مهاجرت به میانکاله می‌رسند.
از دیگر پرنده هایی که ممکن است در زمان حضور در تالاب میانکاله آنها را مشاهده نمود، می‌توان به باکلان کوچک، اردک سرسفید، سنقر تالابی،زنبور خوار، سنقر خاکستری،دلیجه،سنگ چشم، طاووسک،غاز پا زرد، عروس غاز، گیلانشاه،قار، پرلا، کاکایی،پرستوی دریایی،بحری،پیغوی کوچک،چرخ‌ریسکو دم‌دراز اشاره کرد.
بهتر است بدانید که از ۵۴۸ گونه موجودِ پرندگان مهاجر حدود۳۴۰ گونه از آنها وارد ایران می شوند و از این تعداد ۲۳۰ گونه از پرندگان مهاجر وبومی در تالاب میانکاله زندگی می کنند. اما در واقع این پرندگان مهاجر ندانسته خود را به دست طبیعتی می سپارند که بشر(ما انسان ها) در حال نابودی آن است و برای خوشگذرانی و منافع اقتصادی خود حتی در پاره‌ای از موارد بی مدیریتی و بی مسئولیتی در قبال زیستگاه پرندگان و ارزش آنان، باعث از بین رفتن زیستگاه امن پرندگان و به دنبال آن مرگ و میر پرندگان بخصوص پرندگان مهاجر شده است.
میانکاله، این تالاب بین‌المللی که یک زمان زیستگاه امنی برای پرندگان مهاجر به شمار می رفت و به بهشت پرندگان ایران هم معروف است، دیگر تبدیل به قتلگاه این پرندگان و در واقع بهتر بگوییم: جهنمی برای پرندگان شده است.
از زیستگاه امنی حرف میزنیم که در اواخر دی ماه سال ۹۸، مرگ بیش از ۴۰ هزار پرنده ومتاسفانه تکرار این تراژدی در بهمن ماه ۹۹ تاکنون طبق سرشماری۷ هزار و ۹۸ قطعه تلفات پرندگان مهاجر را بدنبال داشته است.
چرا مسئولین اقدامات لازم و دستورالعمل های جدی را جهت ایجاد شرایط مطلوب و زیستگاهی امن قبل از کوچ پرندگان مهاجرانجام نمی دهند؟! احیای تالاب های کشور، پناهگاه زیست پرندگان مهاجر که بیشتر آنها در معرض خشکیدگی و آلودگی قرار دارند مثل تالاب های جازموریان، گاوخونی، انزلی، صالحیه و … صورت نمی پذیرد!چه کسی جوابگوی مسمومیت و مرگ و میر پرندگان مهاجر به علت تغذیه از زباله‌های بازیافت نشده یا لاشه دام و طیور معدوم سازی نشده، گیاهان و رستنی‌های سمی ناشی از آلوده کردن آب تالاب ها به دلایل متعدد است؟! چرا جلوی شکار و زنده گیری پرندگان مهاجری که منبع درآمد از طریق قاچاق آنها به کشورهای همسایه گرفته نمی شود؟!
تمامی این مشکلات، یکی از هزاران درد پرندگان مهاجر هست که متاسفانه مردم و مسئولین ما بدینگونه از آنها در کوچ استقبال می کنند. می توان به جای شکار این پرندگان، همراه و پشتیبان آنها بود. سالانه بین۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون پرنده مهاجر در استان‌های شمال کشور به صورت غیرمجاز صید می‌شوند و در بازارهای این استان به فروش می‌رسند. تمامی موارد مذکور دلیل محکمی بر مرگ و میر پرندگان مهاجر و کاهش شدید کوچ آن ها در این چند ساله اخیر به داخل کشور است.
هم صدا با فعالان همیشه در خطر محیط زیست در داخل ایران ما نیز با محکوم کردن اینگونه اعمال سودجویانه اعلام می داریم که: دولت جمهوری اسلامی ایران باید بر اساس قانون الحاق به کنوانسیون حفاظت از گونه های مهاجر وحشی و همچنین با استناد به هدف ۶ سند ۲۰۳۰ یونسکو در رابطه با احیای تالاب ها و منابع آبی و هدف ۱۵ کاهش تخریب زیستگاه‌های طبیعی و جلوگیری از انقراض گونه های جانوری، باید ضمن آموزش مردم برای بقا محیط زیست، اقدامات جدی در جهت حفظ و ایمن سازی زیستگاه های پرندگان مهاجر و مبارزه با صید آنها انجام دهد.
۱۴۰۰
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
کمیته دفاع از محیط زیست
