حق شهروندی برای کودکان دارای معلولیت
بسیاری از کودکان دارای معلولیت رویای مدرسه رفتن را دارند، در حالیکه این رویا باید قسمتی از زندگی روزمره آنان باشد.
هیچ کودکی نباید در دسته غیر قابل آموزش قرار گیرد و بر اساس قوارداد های بین المللی همه کودکان باید در شرایط عادی زندگی کنند که از آموزش مناسب برخوردار باشند، اما کودکان دارای معلولیت در ایران با مشکلات متعددی دست به گریبان می‌باشند.
مشکلاتی مانند حمل و نقل که خانواده ها در شرایط مالی کنونی هزینه آن را ندارند. امکانات اولیه بسیار ضعیف است و اگر کمک های مردمی نباشد، مدرسه امکانات خاصی برای کمک به این کودکان ندارد. یکی از بزرگترین مشکلات این کودکان در مدرسه استفاده از دستشویی می‌باشد و با توجه به آمار رسمی ۴ یا ۵ سرویس فرنگی برای ۱۴۰ دانش آموز دارای معلولیت در دسترس می باشد. نبود امکانات کافی در مدارس کشور برای تحصیل کودکان دارای معلولیت مثل راه‌های ورودی به ساختمان‌ها، وجود کتاب‌های درسی به خط بریل، کمک برای تهیه سمعک و …. می‌باشد و از همه مهمتر کمبود آموزگاران متخصص که آموزش های لازم را دیده باشند.
البته باید توجه کرد که دامنه مشکلات بسیار فراتر از حد تصور می باشد. علاوه بر فضای آموزشی، فعالیت های ورزشی، فرهنگی و هنری کودکان دارای معلولیت هم تحت شعاع این کمبودها قرار می گیرد.زیرا هنر و ورزش لازمه رشد و سلامت و شکوفایی این کودکان می باشد، اما به دلیل کمبودها دسترسی به این موارد را ندارند.
با توجه به گزارشات نهادهای بین المللی حدود یک و نیم میلیون کودک دارای معلولیت در سن تحصیل می باشند، اما از این تعداد ۱۵۰ هزار کودک در سال تحصیلی در مدارس ثبت نام شده‌اند و متاسفانه بقیه این کودکان از تحصیل محروم شدند.
متاسفانه دولت ایران آماری رسمی از کودکان دارای معلولیت یا دلایل محرومیت این کودکان منتشر نکرده است. با این حال طبق تخمین‌ها، از هر ۱۰ کودک معلول در ایران فقط ۱ کودک توانسته است به مدرسه برود و اکثریت این کودکان هم به مدارس استثنایی می‌روند. طبق کنوانسیون افراد دارای معلولیت حق برخورداری از آموزش فراگیر را دارند و منظور از آموزش فراگیر این می باشد که کودکان دارای معلولیت باید به نزدیک ترین مدرسه محل سکونت خود و در کنار سایر کودکان به تحصیل بپردازند.
مبلغی که برای بودجه اجرای قانون حمایت از افراد دارای معلولیت در نظر گرفته شده، بالغ بر ۲۸۰۰ میلیارد تومان است.
این بودجه حتی پاسخگوی وسایل توانبخشی معلولان نیست، چه برسد به اینکه دردی از این افراد را دوا کند.
اگر این مبلغ را با تعداد معلولان کشور بررسی کنیم، میبینیم که سرانه روزانه کمک دولت به این افراد به روزی ۵ هزار تومان می رسد.
به عبارتی این بودجه لحاظ شده، معادل هزینه روزانه ۲ عدد تخم مرغ می باشد.
تمام کودکان حق دارند که نیازهای اساسی آنها برآورده شود، که نه تنها شامل نیازهای لازم برای بقا و امنیت که شامل حقوقی است که به آنها امکان دهد تا حد توانایی خود به رشد جسمی و ذهنی رسیده و با توجه به سن و میزان رشد خود به عنوان عضوی از جامعه عمل نمایند و به یک شهروند بزرگسال مسیول و علاقمند به امور جامعه تبدیل شوند.
ما فعالان حقوق بشر با استناد به اعلامیه جهانی حقوق بشر بخصوص مواد ۱ حق برابر ۲ عدم تبعیض، “ماده ۲۵ حق خوراک و مسکن و مراقبتهای طبی و خدمات لازم اجتماعی برای همه، ماده ۲۶ حق تحصیل رایگان برای همه و همچنین کنوانسیون عدم تبعیض در آموزش و پرورش؛ خواستار رسیدگی به وضعیت این قشر آسیب پذیر هستیم.
۱۴۶۵
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
کمیته دفاع از حقوق کودک و نوجوان
